DOLAR %
EURO %
ALTIN %
BIST 100 %
BITCOIN %
2016 YILININ TABU KELİMESİ OLARAK ‘VATAN HAİNİ‘ SEÇİLDİ

2016 YILININ TABU KELİMESİ OLARAK ‘VATAN HAİNİ‘ SEÇİLDİ

Almanya 2016’ya damgasını vuran kelimeden sonra şimdi de aynı yılın tabu kelimesini seçti. Jüri bu yıl geçen yıl da tavsiye edilen vatan haini (Volksverräter) kelimesinden yana tavır koydu. Popülist sağın kullandığı bu kelimeyi bir zamanlar Naziler kullanıyordu. Her yılın sonunda bir şekilde sıkça kullanılmış en yakışıksız kelimeyi seçen Almanya 2016 yılının ‘tabu kelimesi’ni (Unwort) seçti.

Almanya 2016’ya damgasını vuran kelimeden sonra şimdi de aynı yılın tabu kelimesini seçti. Jüri bu yıl geçen yıl da tavsiye edilen vatan haini (Volksverräter) kelimesinden yana tavır koydu. Popülist sağın kullandığı bu kelimeyi bir zamanlar Naziler kullanıyordu.

Her yılın sonunda bir şekilde sıkça kullanılmış en yakışıksız kelimeyi seçen Almanya 2016 yılının ‘tabu kelimesi’ni (Unwort) seçti. ‘Tabu kelime’ jürisinin sözcüsü olan dil bilimci Nina Janich, 2016 yılına damgasını vuran ve aslında ağza alınmaması gereken kelimenin vatan haini olduğunu söyledi. Bu kelimenin aralarında Nazilerin de bulunduğu diktatörlerin mirası olduğunu anlatan Janich şöyle konuştu: “Politikacıları hedef alarak kullanılan bu ifade bir suçlama olarak hem genellemeci hem de iftira niteliği taşıyor. Bu ifadenin kullanılması, toplum için gerekli olan ciddi tartışma ortamını boğar.”Janich, vatan haini ifadesinin özellikle sosyal medya kanallarında sık sık kullanıldığını söyledi ve “Dil bir toplumda dikkatle korunan değerler hakkında çok şey ifade eder.” diyerek yılın tabu kelimesinden türetilen diğer tabu kelimelere de değindi.

VATAN HAİNİ İFADESİNİ BİR ZAMANLAR NAZİLER KULLANIYORDU ŞİMDİ POPÜLİSTLER

Almancada ‘vatan haini’ ifadesi ‘Volksverräter’ kelimesi ile ifade ediliyor ve bu kelimenin Türkçedeki tam karşılığı ‘millete ihanet eden kişi’ olarak biliniyor. Vatan gibi soyut bir kelime yerine somut, yaşayan ve seçmen olarak istismar ve belli yönde seferber edilebilecek halkı ifade eden ‘millet’ veya ‘ulus’ (Volk) kelimesi Almanya’da Nazi döneminde olduğu gibi günümüz popülist politikacılarının da sık sık başvurduğu bir kelime.Aynı şekilde günümüzde sadece İslam ve yabancı düşmenı popülist sağ tarafından kullanılan ‘millî’/’ulusal’ (völkisch) kelimesi gibi ‘ulusal evrilme’ (Umvolkung) gibi kelimeler de ‘vatan haini’ ifadesinden pek de bağımsız değil. Jüriye göre bu gibi ifadeler tıpkı Nazi döneminde olduğu gibi ‘devlet halkı’nı bütünü ile kapsamıyor, aksine halkın belli kesimlerini dışlayan ‘etnik bir kategori’ye sokuyor.

POPÜLİST JARGON TABU KELİME ÜRETMEDE ÇOK BAŞARILI

‘Tabu kelime’ jürisi yılın tabu kelimesini seçerken kullanılmasına izin verilmemesi gereken kelimenin ne kadar sıklıkla kullanıldığına bakmıyor. Örneğin bu kelime tabu kelime seçilmesi için 2015 yılında daha çok başvuru olmuş. Ancak geçen sene bunun yerine ‘Gutmensch’ kelimesi seçilmişti. Bu kelime ‘iyi insan’dan daha öte bir anlam taşıyor ve iyi insan görüneceğim diye ortaya çıkanları aşağılamak için kullanılıyor. ‘Gutmensch’ kelimesi geçen yıl sağ popülist çevre tarafından sık sık mültecilere gönüllü olarak yardım eden Almanları aşağılamak için kullanılmıştı.Tabu kelime jürisine bu yıl en çok ‘Umvolkung’ (etnik evrilme), Biodeutscher (biyo Alman), Flüchtlingsobergrenze (mülteci üst sınırı) gibi kelimeler öneri olarak gönderildi. Fakat jüri ‘vatan haini’ kelimesini en tabu kelime olarak seçmeyi uygun buldu.

2011’İN TABU KELİMESİ ‘DÖNER CİNAYETLERİ’ OLMUŞTU

2011 yılının tabu kelimesi ise ‘Dönermorde’ olmuştu. Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) hücresinin sekizi Türk esnaf olmak üzere on kişiyi öldürmesi ile ilgili süreçte Alman medyasında sık sık yer alan ve ‘döner cinayetleri’ anlamına gelen bu kelime ancak olayın aslının ortaya çıkmasından sonra tabu olabilmişti. Gerçek ise şuydu: ne cinayetlerin Türkler arasındaki anlaşmazlıklarla ilgisi vardı ne de öldürülen esnaf dönerciydi. Bunun da ötesinde cinayetlere ‘dönerci cinayetleri’ yerine ‘döner cinayetleri’ denmesi ırkçı bir göndermeyi de içeriyordu. Nitekim katledilen Türk esnaflardan birinin kızı Semiya Şimşek, “Türkiye’de Almanlara yönelik seri cinayetler işlense buna ‘patates cinayetleri’ demezdim. Bu tam bir ırkçılık’ demişti.

2016’YA DAMGASINI VURAN KELİME İSE ‘POSTFAKTISCH OLMUŞTU

Almanya’da 2016’yılına damgasını vuran kelime ise ‘postfaktisch’ oldu. Kelime, bilgi yerine algı yoluyla oluşturulan düşünce anlamına geliyor. Yılın kelimesini seçen jüri, Almanya’da gerçek yerine yanlış olduğu apaçık bilgileri kabul etmeye hazır insanların çok olmasını göz önünde bulundurarak bu kelimede karar kılmıştı.