DOLAR %
EURO %
ALTIN %
BIST 100 %
BITCOIN %
Almanya’da yılın kelimesi ‘postfaktisch’

Almanya’da yılın kelimesi ‘postfaktisch’

Almanya’da bu yıla damgasını vuran kelime ‘postfaktisch’. Kelime, bilgi yerine algı yoluyla oluşturulan düşünce anlamına geliyor. Jüri, Almanya’da gerçek yerine yanlış olduğu apaçık bilgileri kabul etmeye hazır insanların çok olmasını göz önünde bulundurarak bu kelimede karar kıldı.

Almanya, bu yıl yılın kelimesini seçerken kelime kıtlığı çekmedi. Erdowahn, Silvesternacht, Brexit, Burkini-Verbot gibi bu yılın gündemine damgasını vuran kelimeler sayesinde jüri medyayı didik didik etmek zorunda kalmadı. Ancak 2016’ya damgasını vuran bu kelimeleri bile geride bırakan bir kelime oldu: postfaktisch. Yani gerçekten sonrası, yani algı!Türkiye’nin birkaç yıldır gündeminden düşmeyen bu kelime bu yıl Almanya’da belki diğer kelimeler kadar sık kullanılmadı. Ancak Erdowahn kelimesinde de, Silvesternacht kelimesinde de, hatta Brexit kelimesinde bile bilgi yerine algı üzerinden hareket edildiği için ‘postfaktisch’ jüri heyetinin tercihi oldu.

MERKEL: TROLLER KAMUOYUNUN GÖRÜŞÜNÜ TAHRİF EDİYOR

Geçtiğimiz günlerde Başbakan Angela Merkel de ‘postfaktisch’ kelimesini kullanmasa da aynı şeyi şu sözlerle kastediyordu: “Günümüzde kamuoyu görüşü oluşturmanın bundan 25 yıl öncesine göre çok farklı olduğuna dikkat çekmek isterim. Bugün sahte sosyal medya hesapları, doğru olmayan sosyal medya haberleri ve troller kamuoyu görüşünün oluşmasını tahrif ediyor.”Alman Dili Cemiyeti de neden ‘postfaktisch’ kelimesinde karar kılındığına sebep olarak şunu gösteriyor: “Gerçekler yerine duyguları öne alan, gerçekleri görmezden gelen ve yalan olduğu belli olan ifadeleri bile kabul etmeye hazır olan halk kesimleri giderek büyüyor.”

POSTFAKTISCH DÖNEMİN AKTÖRLERİ EN FAZLAPOPÜLİST SAĞDA

Bu hazır olma hali devam ettiği için de algı operasyonları bitmek bilmiyor. Almanya’da popülist hareket Pegida ile popülist parti AfD, Fransa’da Le Pen ve nihayet ABD’de Trump’ın hissedilen gerçekleri gerçeklerden daha çok önemsedikleri için Avrupa ve dünya çapında sarsıcı bir dönüşüme yol açtılar ve hükümetler bu işin altından nasıl kalkacaklarını bilmiyor. Zira sanal dünyada hukukun yerleşmesi konusunda gerçek dünyadaki hukukun eli çoğu kez bağlı. İnsanların en az gerçek dünyada yaşadıkları kadar sanal dünyada da yaşamaya başlamaları durumu hayli zorlaştırıyor. Öyle ki, politikacılar bile nefret söylemleri ve söylemedikleri bir sözün söylenmiş gibi sosyal medyada dolaşması karşısında çaresiz.

ERDOWAHN İLK ÜÇE GİREMEDİ

Alman Dili Cemiyeti, yılın kelimesi uygulamasına 1971 yılında başlamış. 1977’den bu yana da yılın kelimesi bir jüri tarafından seçiliyor. Jüri kelime seçerken, tavsiye olarak önüne konan binlerce kelime ve deyim tavsiyelerini değerlendiriyor. Aranan şart ise bu kelimenin siyasi, toplumsal ve ticari hayata damgasını vurmuş olması.Geçen yıl ‘Mülteciler’ kelimesini seçen jüri bu yıl ‘Brexit’ ve ‘Silvesternacht’ kelimeleri için de epey tavsiye almış. İngiltere’nin AB’den ayrılmasını ifade eden Brexit kelimesi bu yıl uzun süre Almanya’nın gündeminde kalmıştı. Köln’de geçtiğimiz yılbaşı gecesi kutlamaları esnasında kadınların kitleler halince tacize uğraması da Almanya gündemini uzun süre işgal etmiş, sorumlu olarak Kuzey Afrikalı olduğu ileri sürülen mülteciler gösterilmişti. Bu yüzden ‘Silvesternacht’ kelimesi bu yıl medyanın gündeminden hiç düşmedi.Aynı şekilde Erdoğan ve Wahn (çılgınlık) kelimelerinin birleştirilmesinden oluşan ‘Erdowahn’ kelimesi de gündemden düşmeyen kelimeler arasında yer aldı.

AVUSTURYA’DA YILA DAMGASINI VURAN KELİME CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ KADAR UZUN

Avusturya’da seçilen yılın kelimesini telaffuz etmek ise aslında bir Avusturyalı için bile zor. Buna rağmen “Bundespräsidentenstichwahlwiederholungsverschiebung” kelimesi bu yıla damgasını vuran kelime oldu. Bu yıl cumhurbaşkanını seçmek için iki kez sandığa giden ve popülist parti FPÖ’nün adayının cumhurbaşkanı olmaması için hop oturup hop kalkan Avusturyalılar için bu kelime seçim süreci de zorlu geçti. Kelimenin anlamı ise Sonuçsuz kalan Federal Cumhurbaşkanı seçimlerinin tekrarının ertelenmesi. Avusturya’da yılın kelimesini jüri değil, seçmen seçiyor.

TABU KELİMENİN SEÇİLMESİ İÇİN TAVSİYELER TOPLANIYOR

Almanya’da önümüzdeki günlerde bir kelime daha seçilecek: Tabu kelime! Bu kelime, bir şekilde yıl içinde çokça kullanılmış, ancak kullanılması son derece yakışıksız bulunan kelimeler arasından seçiliyor. Örneğin geçtiğimiz yıl tabu kelime olarak ‘Gutmensch’ kelimesi seçilmişti. Bu kelime ‘iyi insan’dan daha öte bir anlam taşıyor ve iyi insan görüneceğim diye ortaya çıkanları aşağılamak için kullanılıyor. ‘Gutmensch’ kelimesi geçen yıl sağ popülist çevre tarafından sık sık mültecilere gönüllü olarak yardım eden Almanları aşağılamak için kullanılmıştı.

2011’İN TABU KELİMESİ ‘DÖNER CİNAYETLERİ’ OLMUŞTU

2011 yılının tabu kelimesi ise ‘Dönermorde’ olmuştu. Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) hücresinin sekizi Türk esnaf olmak üzere on kişiyi öldürmesi ile ilgili süreçte Alman medyasında sık sık yer alan ve ‘döner cinayetleri’ anlamına gelen bu kelime ancak olayın aslının ortaya çıkmasından sonra tabu olabilmişti. Gerçek ise şuydu: ne cinayetlerin Türkler arasındaki anlaşmazlıklarla ilgisi vardı ne de öldürülen esnaf dönerciydi. Bunun da ötesinde cinayetlere ‘dönerci cinayetleri’ yerine ‘döner cinayetleri’ denmesi ırkçı bir göndermeyi de içeriyordu. Nitekim katledilen Türk esnaflardan birinin kızı Semiya Şimşek, “Türkiye’de Almanlara yönelik seri cinayetler işlense buna ‘patates cinayetleri’ demezdim. Bu tam bir ırkçılık’ demişti.Tabu kelime jürisine bu yıl en çok ‘Umvolkung’ (etnik evrilme), Biodeutscher (biyo Alman), Flüchtlingsobergrenze (mülteci üst sınırı) gibi kelimeler gönderiliyor. Sonuç 10 Ocak’ta belli olacak. Tavsiyesi olanların şu adresteki e posta adresine göndermesi gerekiyor: http://www.unwortdesjahres.net/index.php?id=1