DOLAR %
EURO %
ALTIN %
BIST 100 %
BITCOIN %
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

Akranlarına göre biraz daha hareketli görünen çocuklar özellikle bayanlar arasında hemen “hiperaktif” olarak anılmaya başlar. Yazımızda “ Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ” yani kısa adıyla DEHB konusunu ele aldık. Genelde erken çocukluk yıllarında kendini gösteren bu hastalığı tanıyalım:DEHB bulunan çocukların dikkat süreleri yaşıtlarına oranla daha kısadır. Normal çocuklar derste öğretmene odaklanırken DEHB’li çocuk aynı anda

Akranlarına göre biraz daha hareketli görünen çocuklar özellikle bayanlar arasında hemen “hiperaktif” olarak anılmaya başlar. Yazımızda “ Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ” yani kısa adıyla DEHB konusunu ele aldık. Genelde erken çocukluk yıllarında kendini gösteren bu hastalığı tanıyalım:DEHB bulunan çocukların dikkat süreleri yaşıtlarına oranla daha kısadır. Normal çocuklar derste öğretmene odaklanırken DEHB’li çocuk aynı anda öğretmeni, arkadaşını, dışardaki sesleri vb. birçok uyarıcıyı algılar ve hiçbirine odaklanmayı başaramaz ve tamamen vazgeçer. Çok nadir olarak ilgilerini çeken bir film ya da bilgisayar oyununa odaklanabilirler bu durum çevresindekilerde ‘eğer isterse yapabilir’ düşüncesinin oluşmasına sebep olur.Organizasyon yapamaz ve planlı hareket edemezler bu yüzden sonunu düşünmeden harekete geçerler. Yaşayabilecekleri tehlikeleri hesaplayamazlar bu sebeple irili ufaklı pek çok kaza yaşarlar.Uzun süre aynı yerde oturamazlar ve çok konuşmalarıyla dikkat çekerler. Aşırı derece hareketli olmaları en belirgin özellikleridir.

DEHB üç temel belirti gurubundan oluşur:

Dikkat Eksikliği:

  • Başlanan işin yarım bırakma
  • Dikkatin çabucak dağılması
  • Dikkatsizlik kaynaklı hatalar yapma
  • Bir işe veya oyuna dikkatini vermekte zorlanma
  • Kendisiyle konuşulurken, dinlemiyormuş gibi görünme
  • Verilen görevleri ve yapılacak etkinlikleri düzenlemekte zorlanma
  • Etkinliklerde kullanılacak malzeme-eşya-oyuncak vb. kaybetme
  • Günlük işlerde ve çalışmalarda unutkanlık
  • Zihinsel olarak yoğunlaşmayı gerektiren ödev, ders içi çalışma gibi işlerden kaçınma

Aşırı Hareketlilik:                       hiperaktif_yaramaz_cocuk

  • Aşırı derecede konuşma
  • Bir işle veya oyunla sakin şekilde uğraşamama
  • Belirli bir süre bir yerde sabit duramama, oturamama, sürekli hareket etme
  • Durduğu yerde kıpırdanma, el ve ayakları sürekli oynatma
  • Amaçsız ve gereksiz sağ sola koşturma, eşyalara tırmanma vb. işler yapma

Dürtüsellik (İmpulsivite):

  • Eylemin sonucunu düşünmeden koşma, itme, çekme
  • Karşısındakinin sözünü kesme ya da başkalarının oyunlarında araya girme
  • Kendisine sorulan soru tamamlanmadan cevaplar verme
  • Herhangi bir iş için sırasını beklemekte zorlanma

DEHB bulunan çocuklar bu olumsuz durumlarının yanında empati sahibi olma, sempatik, açık sözlü, yaratıcı, coşkulu ve heyecanlı olabilirler.Tanı nasıl konur?Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanısı konabilmesi için belirtilerin yedi yaştan önce başlamalıdır. Belirtiler okul ve ev gibi en az iki ortamda kendini göstermelidir. Ayrıca bu belirtiler süreklilik göstererek günlük yaşamı etkileyecek boyutta olmalıdır.Okul öncesi çocuklar hareketli olduklarından ve davranışları değişkenlik gösterdiğinden teşhis koymak zordur. Bu yüzden değerlendirme zamana yayılarak gelişim izlenir.Aile içi sorunlar, sağlık problemleri, öğrenme güçlüğü gibi sorunlar da çocuklarda hareketlilik ve açıklanmayan davranışlara sebep olabilir bu yüzden DEHB tanısı koymak kolay değildir.Değerlendirmeyi yapan uzman; kendi bulgularını, psikometrik test sonuçlarını, çocuğun ailesinden ve öğretmenlerinden aldığı bilgilerle birleştirerek tanı koyar.Sonuç olarak “Hiperaktivite” tanısı çevreden söylenenlerle değil mutlaka uzmanlarca konulmalı ve uzmanın çizeceği yol haritasına titizlikle uyulmalıdır.