DOLAR %
EURO %
ALTIN %
BIST 100 %
BITCOIN %
Güzel Sanatlar Nedir, Dalları ve Özellikleri Nelerdir?

Güzel Sanatlar Nedir, Dalları ve Özellikleri Nelerdir?

Güzel sanatlar deyince aklımıza, insanın üreticiliği, insanın ilk çağlardan bu yana kendini ifade ettiği, tam ustalaşamadığı dönemlerde, çizgi, boya, kil yoluyla içini döktüğü biçimler, desenler, çeşitli oluşumlar gelir.Güzel sanatlar çevremizde görebileceğimiz kas gücü ile yapılan işlerden ayrı olarak akıl ve duyguya öncelik veren işlerdir. Bundan dolayı ‘bir toplumdaki güzel sanatların geldiği seviye o toplumun geldiği

Güzel sanatlar deyince aklımıza, insanın üreticiliği, insanın ilk çağlardan bu yana kendini ifade ettiği, tam ustalaşamadığı dönemlerde, çizgi, boya, kil yoluyla içini döktüğü biçimler, desenler, çeşitli oluşumlar gelir.Güzel sanatlar çevremizde görebileceğimiz kas gücü ile yapılan işlerden ayrı olarak akıl ve duyguya öncelik veren işlerdir. Bundan dolayı ‘bir toplumdaki güzel sanatların geldiği seviye o toplumun geldiği seviyeyi ölçmek için belirleyicidir ‘diyenlerde olmuştur.  Buradaki “güzel”, sanat eserinin özelliğini değil, işleyişin estetikle bağlantısını vurgulamak için kullanılmıştır. 

Güzel Sanatlar Nedir?

 Şiir, müzik, resim, heykel, mimari, tiyatro gibi insanlarda estetik yönden bir zevk duygusu uyandıran sanatlara verilen genel isimdir. İnsanda heyecan ve hayranlık uyandıran sanatlardır. Güzel sanatların gayesi, güzelliği ifade etmek ve yorumlamaktır.Bu sanatlar marangozluk, demircilik, dülgerlik gibi, el işinden çok, ruh ve duyguyu ilgilendiren sanatlardır.Ortaçağ bilginleri tarafından belirlenen güzel sanatlar on tanedir.Bunlar da: sarf (dilbilgisi), nahiv (sözdizimi), ilmi beyan (güzel konuşma bilimi), belagat (güzel konuşma bilimi), hesap felsefe, musiki, hendese geometri), ilmi heyet (astronomi) idi. Fakat bunlardan çoğu, bilimler arasına girmiş ve güzel sanat olmaktan çıkmıştır. 

Güzel Sanatlar Tarihi

 Türk-İslam medeniyetinde Güzel sanatların bazılarına rastlanmaz. Ancak Türk-İslam medeniyetinde güzel sanat dallarının Avrupa’da da bulunan şiir, mimari gibi dalların yanı sıra hatt, tezhib, tezyinat, hakk, oyma vs. gibi orijinal ve fevkalade güzel sahaları da bulunmaktadır.Asırlar boyunca bu sahalarda gelişen ve paha biçilmez eserler verilen güzel sanat dallarına, Meşrutiyetten sonra Avrupa’dan yavaş yavaş resim, heykel ve bunlara benzer sanatlar da dahil olmuş ve zamanla da yaygınlaşmıştır.  Ve son yıllarda asıl Türk-İslam güzel sanat dalları tamamen unutulmuş, yerlerini Avrupa kaynaklı olanlar almıştır.Güzel sanatların amacı insanlarda estetik heyecan uyandırmaktır, denilebilir. Ancak bu sanatların amacı ve tarifi tarih boyunca filozoflar arasında fikir ayrılıklarına yol açmıştır. Her felsefi akım, hatta her filozof, kendine has bir amaç ve tarifle ortaya çıkmıştır. Bu da tarih boyunca gereksiz tartışmaları ortaya çıkarmıştır. 

Güzel Sanatların Dalları

 1 – Edebiyat: Kelimelerle yapılan bir güzel sanattir. Nazım(şiir) ve nesir(düz yazı) şeklinde bütün eserler bu dala girer.2 – Resim: Yağlı, sulu ya da kuru boyalarla bir zemin üzerine çizgiler çizme ve boyama suretiyle yapilan güzel sanattir. Resim yapan sanatçiya ressam adi verilir.3 – Heykel: Ya doğada var olan ya da hayal edilen varlıkları, taş, çamur, tahta, maden gibi maddeler kullanarak üç boyutlu olarak yapmaktır. Heykel yapanlara heykeltıraş denir.4 – Mimarlık: İnsanlarin estetik zevklerine göre yapılar yapmaktir. Tarihî olmak özelliği kazanan yapıtlar, tapınaklar, Camiler, saraylar, bir medeniyetin en güzel eserlerini meydana getirirler. Sanatçılarina mimar adı verilir.5 – Musiki: Sesleri melodiye dönüştürme sanatıdır. Musiki, pek çok bölümlere, ayrılır. Musiki sanatçılarına musikişinas denir.6 – Tiyatro: Bir hikâyenin, sahnede, oyuncular tarafindan canlandırılması sanatıdır.  Tiyatro eserleri, sinemalarda, radyolarda, televizyonlarda yer alabilmektedir. Tiyatro sanatçılarına aktör, aktris adı verilir.7 – Dans: Musikiye uyularak yapılan düzenli hareketlerdir.Çok çeşitleri vardır.Bunlardan farklı, bugün, sinema ve fotoğrafçılığı da güzel sanatlar arasında sayanlar vardır. 

Güzel Sanatların Sınıflandırılması

 Güzel sanatları, geleneksel ve çağdaş olmak üzere iki şekilde sınıflandırılabilir. 

1 – Geleneksel Sınıflandırma:

 Bu sınıflandırmada sanat eserlerinin hitap ettiği duyu organları belirleyicidir.Buna göre:Görsel Sanatlar: Bu gruptaki sanatlara “plastik sanatlar” da denilir. Resim, heykel, mimari vb.İşitsel Sanatlar: Kulağa hitap eden bu sanat türlerine fonetik sanatlar denir. Müzik, edebiyat vb.Karma Sanatlar: Hem göze hem de kulağa hitap eden sanatlardır. Bunlara “ritmik sanatlar” da denir. Tiyatro, sinema, opera,vb.Ancak, bu sınıflandırmanın ister istemez dışında kalabilen bazı türler de vardır. Örneğin karikatür ve seramik gibi. Bu yüzden, daha çağdaş bir sınıflandırmaya gerek duyulmuştur. 

2 – Çağdaş Sınıflandırma:

 Çağdaş sınıflandırmada söz konusu edilen sanat dalının özelliği ve tekniği göz önünde bulundurulmaktadır.Yüzey Sanatları: Tüm iki boyutlu sanat çalışmalarını kapsar. Yani bir eni ve bir boyu olan kâğıt veya tuval üzerine, bir duvar ya da kumaş üzerine uygulanan sanatlardır. Resim ve türleri (yağlı boya, sulu boya, baskı sanatları vb.), duvar resmi, minyatür, karikatür, fotoğraf, süsleme vb.Hacim Sanatları: Üç boyutlu sanat çalışmalarıdır. Söz geli*mi heykel, seramik, anıtlar vb.Mekân Sanatları: İç ya da dış mekânı  düzenleyen sanat dallarıdır. Mimarî ve çevre düzenlemesi peyzaj gibi mekânla ilgili bütün tasarım çalışmalarını kapsar.Dil Sanatları: Edebiyat ve yazı türlerini kapsar. Roman, hikâye, şiir, deneme, tiyatro ve film senaryosu vb.Ses Sanatları: Müzik ve müziğin bütün türlerini kapsar. Halk müzikleri, klâsik müzikler gibi.Eylem Sanatları: Anlatım gücüne İnsan bedeninin katılmasıyla oluşan  sanatlardır. Bale, dans türleri, halk dansları, pandomim vb.Dramatik Sanatlar: İnsanın bir eylemle kendini veya bir olayı, bir kavramı anlattığı sanatlardır. Tiyatro, opera, müzikal oyun, kukla gibi sahne sanatlarıyla sinema, gölge oyunu gibi türler bu grupta toplanabilir.